Białko CHIP kluczowe w procesach starzenia. Ale jest z nim pewien szkopuł…

Naukowcom odkryli, że białko o osobliwej nazwie CHIP kontroluje procesy starzenia lepiej samodzielnie niż w grupach.
Czy starzenie można zatrzymać?

Czy starzenie można zatrzymać?

W sytuacjach stresowych, CHIP często pojawia się jako tzw. homodimer, czyli połączenie dwóch identycznych białek, a jego zadaniem jest niszczenie nieprawidłowo sfałdowanych białek. To naturalny proces oczyszczający komórkę. Białko CHIP często wchodzi w interakcję z innymi białkami pomocniczymi, a także kontroluje transdukcję sygnału receptora insuliny. CHIP może wiązać się z nim i niszcząc go, zapobiegając tym samym aktywacji produktów genów przedłużających życie. Dlatego nie jesteśmy w stanie żyć wiecznie.

Czytaj też: Naukowcy wydłużyli życie o 40%. Lizosomy rurkowe zapewnią nam nieśmiertelność?

Białko CHIP spełnia bardzo ważne role w naszym organizmie, ale okazuje się, że działa lepiej, gdy występuje solo, a nie w duecie. Wykazali to naukowcy z Uniwersytetu w Kolonii, którzy wyniki badań opisali w Molecular Cell.

Forma CHIP ma znaczenie

Eksperymenty przeprowadzone na nicieniach Caenorhabditis elegans i komórkach ludzkich wykazały, że białko CHIP może zostać oznaczone ubikwityną, co zapobiega tworzeniu się jego dimerów. A w takiej postaci (monomeru) jest wydajniejsze w regulacji sygnalizacji insulinowej.

To, czy CHIP działa samodzielnie, czy jako para, zależy od stanu komórki. W stresie jest zbyt wiele źle uformowanych białek, jak również białek pomocniczych, które wiążą się z CHIP i zapobiegają samoznakowaniu ubikwityną. Po tym, jak CHIP skutecznie oczyszcza uszkodzone białka, może również oznaczyć białka pomocnicze do degradacji. Aby organizm sprawnie funkcjonował, musi istnieć równowaga między monomerycznymi i dimerycznymi formami CHIP.

Po lewej C.elegans z prawidłowym rozkładem CHIP, po prawej nicień z przewagą monomerów CHIP

Prof. Thorsten Hoppe z Uniwersytetu w Kolonii mówi:

To ciekawe, że równowaga monomer-dimer CHIP wydaje się być zaburzona w chorobach neurodegeneracyjnych.

Tak jest w ataksji rdzeniowo-móżdżkowej, gdzie różne miejsca CHIP są zmutowane i białko funkcjonuje głównie jako dimer. Gdyby udało się przesunąć w organizmie równowagę bardziej w stronę monomerów, możliwe byłoby leczenie choroby – przynajmniej teoretycznie.

Czytaj też: Wojsko USA chce zatrzymać starzenie. Testy kliniczne pigułek przeciwstarzeniowych wkrótce

Naukowcy chcą teraz poszukać białek lub receptorów, z którymi monomer CHIP wiąże się, a tym samym reguluje ich funkcję. Ważne jest także ustalenie, w jakich tkankach i narządach monomery lub dimery CHIP występują w największych ilościach. Wiedza ta może mieć ogromne znaczenie terapeutyczne.